Spokojny, odpowiednio długi sen to warunek dobrego funkcjonowania w okresie aktywności. Ma decydujący wpływ na zdrowie. To w czasie nocnego wypoczynku najintensywniej przebiegają procesy regeneracji organizmu. Sen służy także tak ważnym procesom, jak redukcja stresu czy utrwalanie świeżo nabytych informacji. To dlatego nawet stosunkowo niewielki niedobór snu prowadzi do takich problemów jak obniżona odporność czy kłopoty z koncentracją. Na dłuższą metę bezsenność – trudności w zasypianiu, wybudzanie się w ciągu nocy – może prowadzić do poważnych chorób somatycznych (np. cukrzycy) oraz zaburzeń psychicznych (np. depresji).
Przyczyny bezsenności są bardzo zróżnicowane. Do najczęstszych należą:
zaburzenia psychiczne (w szczególności – depresja i zaburzenia lękowe),
przewlekłe schorzenia somatyczne (np. związane z zaburzeniami równowagi hormonalnej lub zespołami bólowymi),
uzależnienia, w szczególności od substancji psychoaktywnych (np. alkoholu, leków),
parasomnie (np. bezdech senny, somnambulizm, zespół niespokojnych nóg).
Krótkotrwałą bezsenność – trwającą od kilku dni do kilku tygodni – wywołać mogą takie czynniki, jak stres (najczęściej związany z bieżącymi problemami, np. utratą pracy) czy infekcje dróg oddechowych. Niekiedy zaburzenia snu spowodowane są banalnymi czynnikami. Nocny wypoczynek może zakłócać nadmiar światła w sypialni albo niewygodny materac. Niezależnie jednak od tego, jakie są przyczyny bezsenności, zawsze ma ona równie negatywny wpływ na samopoczucie i funkcjonowanie organizmu.
Leczenie bezsenności wymaga przede wszystkim prawidłowego zdiagnozowania jej przyczyn. To od nich zależy wybór postępowania, które poprawi długość i jakość snu Pacjenta. W pierwszej kolejności należy poddać wnikliwej ocenie jego ogólny stan zdrowia i wykluczyć schorzenia, które mogą być powodem wtórnych zaburzeń snu. W przypadku wykrycia przewlekłych dolegliwości somatycznych leczenie bezsenności polega przede wszystkim na terapii choroby zasadniczej.
Jeśli wynik wywiadu lekarskiego, badań laboratoryjnych czy EKG nie wskazuje na przyczyny bezsenności,zmagającą się z nią osobę kieruje się zwykle do poradni zdrowia psychicznego. Diagnostyką problemów ze snem zajmuje się psychiatra. W oparciu o rozmowę z Pacjentem i odpowiednie testy psychologiczne specjalista może stwierdzić, czy jakości nocnego wypoczynku nie pogarszają określone zaburzenia psychiczne, a jeśli tak, to jakiego rodzaju terapii wymagają.
Jeśli wyżej opisane postępowanie diagnostyczne nie daje odpowiedzi na pytanie o powody bezsenności, można przypuszczać, że ma ona charakter pierwotny – nie stanowi objawu innych schorzeń. Wówczas należy przeanalizować tryb życia Pacjenta i wszystkie czynniki, które mogą mieć wpływ na higienę jego snu. To od nich zależy wybór metod leczenia bezsenności.
Często wystarczy, że Pacjent cierpiący na bezsenność zmieni swoje codzienne nawyki i np. zrezygnuje z jedzenia zbyt późnych kolacji lub podejmie regularną aktywność fizyczną. Bywa jednak, że leczenie bezsenności wymaga zastosowania technik poznawczo-behawioralnych (np. odpowiednich metod relaksacji), których można nauczyć się we współpracy z psychoterapeutą.
Niekiedy leczenie bezsenności warto wspierać farmakoterapią. Pomocnym preparatem jest np. melatonina, która pozwala uregulować cykl okołodobowy. Leków na problemy z zasypianiem nie należy zażywać na własną rękę. O wyborze formie terapii musi zadecydować specjalista po właściwym zdiagnozowaniu przyczyn bezsenności.
Skuteczne leczenie bezsenności w Łodzi podjąć można w centrum MediPsyche. Nasz zespół składa się z lekarzy i terapeutów wielu specjalności. Ściśle współpracują oni ze sobą, mając pod opieką tego samego Pacjenta, co znacznie usprawnia proces diagnozowania przyczyn zaburzeń snu i pozwala szybko ustalić najlepsza metodę terapii.
